Algemene Rekenkamer voor Campagne Veilig werken

Roel Geeraedts, voorlichter Algemene Rekenkamer: 
“Welkom allemaal bij deze presentatie. Heel toepasselijk via een videocall over het rapport van de Algemene Rekenkamer. Het rapport heet Focus op digitaal thuiswerken. Welkom ook Arno Visser, President van de Algemene Rekenkamer. Het rapport, laten we eens beginnen met een compliment uit ons onderzoek: wat is het algemene beeld wat wij hebben van thuiswerken bij de rijksoverheid?” 

Arno Visser, President Algemene Rekenkamer: 
“Nou, het compliment hoort thuis bij het feit dat bijna van de een op de andere dag 175.000 ambtenaren werkzaam bij ministeries, Hogere colleges en aanverwante organisaties van de ene op de andere dag thuis moesten gaan werken en dat dat goed gegaan is, dat de systemen zich hielden, dat het georganiseerd kon worden en dat daarmee de activiteiten en de dienstverlening door kon gaan. Dat is echt het goede nieuws en dus een compliment waard aan de mensen zelf, aan de ministeries, aan CIO-Rijk dus ja, dat mag iedereen in zijn zak steken.”

Roel Geeraedts, voorlichter Algemene Rekenkamer:
“Oke, en nu waren er van begin af aan van de coronacrisis ook zorgen over de veiligheid van thuiswerk-ICT, appen en hoe we met elkaar communiceren. Nu heeft de Algemene Rekenkamer daar een enquête over gehouden onder rijksambtenaren: wat blijkt daaruit, uit die enquête?”

Arno Visser, President Algemene Rekenkamer: 
“Daar blijkt uit dat er qua veiligheid nog wat verbeterd kan worden en dat zit vooral in gedrag en in hoe je dingen toepast. We hebben gezien dat toch een deel, het is niet groot, maar het is wel een significant deel van de rijksambtenaren privémail gebruikt, Whatsapp gebruikt, gewoon voor het uitwisselen van vertrouwelijke informatie. En ja, dat is niet toegestaan via dat soort kanalen. Dan heb je dus problemen op het gebied van veiligheid, informatiebeveiliging, maar je komt ook tegen terreinen van privacy en privacybescherming aan. Dat zien we overigens niet alleen breed bij ambtenaren, de percentages die nu in dit rapport staan. Maar we zien het zelfs ook terug bij hoge ambtenaren en zelfs bij ministers. En die hebben toch de voorbeeldfunctie, die moeten aangeven hoe het moet en hoe we het willen.”

Roel Geeraedts, voorlichter Algemene Rekenkamer: 
“En toch, ik denk dat veel ambtenaren toch wel weten dat ze veilig moeten communiceren. Is het dan wel duidelijk genoeg wat wanneer wel mag, wanneer mag je nou Dropbox, Whatsapp of MS Teams, wanneer mag je dat nou wel en wanneer niet gebruiken. Is het duidelijk genoeg?”

Arno Visser, President Algemene Rekenkamer: 
“Nee, daar zit een deel van de oorzaak van het probleem. Het is voor een deel niet duidelijk, de regels niet duidelijk zijn, ze zijn niet goed opgeschreven. Het komt ook nogal voor dat regels elkaar tegenspreken, dus wat bij het ene departement mag, mag weer niet bij het andere. Dus dan heb je een interdepartementaal overleg en dan ja, wat is dan leidend? Dus ja, er is wel ontevredenheid over de wijze waarop afspraken worden gecommuniceerd, maar of ze bekend zijn en daar kan echt nog wat aan verbeteren. Meer eenduidigheid, meer begrijpelijkheid. Wat mag je wel? Wanneer mag je dat wel? En wat doe je absoluut niet.”

Roel Geeraedts, voorlichter Algemene Rekenkamer: 
“Hopelijk helpt ons rapport daar ook een beetje bij. En nu heeft de Algemene Rekenkamer al vaker onderzoeken gedaan naar informatiebeveiligingen en cyberveiligheid. Waarom is dat nou zo belangrijk?”

Arno Visser, President Algemene Rekenkamer: 
“Ja kijk dit onderzoek staat niet op zichzelf, het is een onderdeel van een reeks aan onderzoeken die beginnen bij informatiebeveiliging en screenen van mensen die bevoegd moeten zijn om informatie tot zich te nemen, cybersecurity etcetera. En dat is omdat aan de ene kant we steeds meer digitale middelen gebruiken. We zijn er steeds afhankelijker van dus dat moet goed georganiseerd zijn. En tegelijkertijd in een wereld leven die onveiliger wordt met grotere risico’s. Dus het beheersen van die risico’s, het goed tegengaan van gevaren die er dreigen en er handig mee omgaan met de digitaliserende wereld is van het grootste belang van het goed functioneren van de overheid.”

Roel Geeraedts, voorlichter Algemene Rekenkamer: 
“We zouden het kort houden. Arno Visser, hartelijk dank voor de toelichting. Het hele rapport over digitaal thuiswerken staat ook in de e-mail die jullie hebben ontvangen en lees het alsjeblieft nog eens na. En bedankt voor jullie aandacht.”